Raport zatytułowany „The Prague Manual. How to Tailor National Strategy Using Lessons Learned from Countering Kremlin’s Hostile Subversive Operations in Central and Eastern Europe” („Praski podręcznik. Jak dostosować krajową strategię przeciw operacjom wywrotowym Kremla w Europie Środkowej i Wschodniej, korzystając z doświadczeń zdobytych w Europie Środkowej i Wschodniej”) skupia się analizie środkowoeuropejskich inicjatyw mających na celu identyfikację, analizę, ujawnianie oraz przeciwdziałanie rosyjskiej działalności wywrotowej. Autorzy raportu wskazują, że groźba rosyjskiej wrogiej działalności wywrotowej nabiera coraz większego znaczenia dla wszystkich krajów europejskich.

Niektóre z nich zaczynają zdawać sobie sprawę z powagi zagrożenia, ale inne rządy wciąż wątpią, czy zagrożenie w ogóle istnieje, bądź nawet przyczyniają się do jego rozprzestrzeniania.

Jeśli chodzi o komunikację strategiczną rządów, ustanowienie stałych organów o wyraźnie określonych kompetencjach i celach jest skuteczniejsze niż działania ad hoc, które zazwyczaj są źle skoordynowane oraz chaotyczne. Stabilne i doświadczone zespoły powołane do komunikacji strategicznej mogą podejmować systematyczne działania, takie jak szkolenie urzędników publicznych, monitorowanie lub komunikowanie polityki państwa, będąc jednocześnie w gotowości, aby szybciej reagować na sytuacje kryzysowe.

Kolejnym zaleceniem autorów jest włączenie organizacji pozarządowych oraz ekspertów zajmujących się analizowaniem rosyjskich działań wywrotowych. Współpraca na linii państwo – organizacje pozarządowe może być bardzo korzystna dla obu stron.

Jeśli chodzi o wiedzę na temat zjawiska rosyjskich działań wywrotowych, we wszystkich badanych krajach nadal występują znaczne luki w badaniach tego problemu. W niektórych z nich doszło do mapowania prokremlowskich aktorów w kraju, co jest bardzo potrzebne, aby ujawnić skalę problemu. Problemem pozostaje brak systematycznych i regularnych sondaży, mających na celu ocenę stopnia społecznej podatności na prowadzone kampanie dezinformacyjne.

Wyniki badań i projektów zajmujących się prokremlowską dezinformacją powinny być wykorzystywane do zwiększania świadomości społecznej oraz w edukacji społeczeństwa. Może być to robione na przykład poprzez programy telewizyjne, czy publiczne wydarzenia. Dzięki wyciągniętym wnioskom z dotychczasowych projektów/inicjatyw raport pozwala wykorzystać przez inne kraje najlepsze praktyki, a także uniknąć popełnionych błędów.

Jesienią 2017 r. Centrum Stosunków Międzynarodowych we współpracy z European Values Think-Tank (kierownik projektu) oraz innymi partnerami, zidentyfikowało i omówiło 5 inicjatyw analizujących i przeciwdziałającym wpływom Kremla w Polsce. Inicjatywy zostały omówione na spotkaniu zespołu projektowego w Pradze. Po spotkaniu wybrane zostały dwa projekty do analizy (projekt „Information warfare in the Internet. Exposing and countering pro-Kremlin disinformation in the Central and East European Countries” oraz fundacja Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji).

Raport powstał ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Holandii oraz Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.

{phocadownload view=file|id=892|target=s}