Analiza CSM: „USA-Chiny: wyścig w kosmosie”
„W wyścigu supermocarstw w kosmosie Stany Zjednoczone wciąż mają przewagę pod względem rakiet, w robotyce planetarnej i sektorze komercyjnym, ale Chiny bardzo szybko niwelują dystans w obserwacji Ziemi, konstelacjach LEO i programie księżycowym. Według najnowszych ocen, erozja amerykańskiego przywództwa w przestrzeni kosmicznej może nastąpić w ciągu najbliższych pięciu lat.”- pisze w analizie CSM dr Ewa Fronczak, amerykanista...
Komentarz CSM: „Polityka historyczna Polski. Zmarnowana okazja”
„Jak to możliwe, że w roku tysiąclecia od koronacji Bolesława Chrobrego Polska nie potrafiła zbudować wokół tej daty narracji, która zostałaby zauważona za granicą? Tym bardziej, że rocznica przypadła na okres polskiej prezydencji w Radzie UE. Tymczasem zdolność do opowiadania o sobie światu to ważny element budowania wizerunku państw, a...
Analiza CSM: „Szczyt UE-Chiny”
„24 lipca w Pekinie odbył się jednodniowy szczyt Unii Europejskiej i Chińskiej Republiki Ludowej. W kontekście coraz bardziej napiętych i rozbieżnych relacji, utrzymanie formatu spotkania – nawet jeśli pozbawionego treści – okazało się warte wysiłku zarówno dla Brukseli, jak i dla Pekinu. Zerwanie kruchego mechanizmu dialogu byłoby jeszcze bardziej kosztowne...
Analiza CSM: „Azja Centralna: Nowa Wielka Gra”
„Azja Centralna, od ponad stulecia postrzegana jako arena zmagań zewnętrznych mocarstw, a w czasach zimnej wojny zamknięta w strukturach ZSRR, dziś coraz wyraźniej formułuje własną agendę strategiczną. Państwa regionu prowadzą politykę wielowektorową, balansując wpływy i rozwijając sieć partnerstw, obejmującą zarówno globalnych graczy. jak i aktorów regionalnych.”- pisze w analizie CSM Piotr...
Analiza CSM: „DeepSeek – chińska koncepcja przedstawiania świata”
„Gdy w lutym 2025 roku DeepSeek-R1 zadebiutował na konferencji w Hangzhou, atmosfera była elektryzująca, ale z nutą zaniepokojenia. Z jednej strony dochodziły głośne okrzyki zachwytu nad możliwościami, jakie otwierał przed programistami i firmami; z drugiej – zapanowała nerwowość na giełdach notujących zachodnie technologiczne spółki, z trzeciej – eksperci obawiali się,...
Projektując Razem Lepszą Europę – Suplement do Raportu „Lepsza Europa”
Obecna publikacja stanowi kontynuację Raportu „Lepsza Europa” przygotowanego przez grupę niezależnych polskich ekspertów w 2024 roku i opiera się na debatach zainicjowanych po jego ogłoszeniu podczas Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. W szczególności niniejszy suplement w dużej mierze czerpie z wyników THINK TANK FORUM 2025, które było kluczowym wydarzeniem...
Analiza CSM: „Konflikt Indie – Pakistan 2025. Deeskalacja czy wojna?”
„W maju 2025 roku doszło do najpoważniejszej od 1999 roku konfrontacji zbrojnej między Indiami a Pakistanem. Oba państwa dysponują bronią nuklearną, a skutki ewentualnej wojny między nimi miałyby znaczenie globalne.”- pisze w analizie CSM Piotr Opaliński, dyplomata, ekspert CSM, orientalista, członek Obserwatorium Azjatyckiego przy CSM. Od 1991 roku pracownik polskich placówek zagranicznych w...
Komentarz CSM: „Izraelski atak na Iran. Polityka w cieniu rakiet”
„Izraelski atak na cele w Iranie może mieć przełomowe konsekwencje nie tylko dla bezpieczeństwa regionu. To akt głęboko osadzony w kontekście wewnętrznej polityki Izraela i znów kluczowego dla sytuacji na Bliskim Wschodzie konfliktu izraelsko-palestyńskiego.”- pisze w komentarzu CSM Juliusz Gojło, dyplomata, członek Obserwatorium Bliskowschodniego przy Centrum Stosunków Międzynarodowych. Kierownik Jednostki ds....
Analiza CSM: „Trójstronny dialog w Pekinie: chiński model stabilizacji czy regionalnej dominacji?”
„21 maja 2025 r. w Pekinie odbyło się nieformalne, trójstronne spotkanie ministrów spraw zagranicznych Chin (Wang Yi), Pakistanu (Ishaq Dar) oraz Afganistanu (Amir Khan Muttaqi). Celem tej chińskiej inicjatywy było złagodzenie napięć między Islamabadem a Kabulem, które nasiliły się po deportacji – od 1 kwietnia 2025 r. – ponad 84 tysięcy Afgańczyków z...
Komentarz CSM: „Tajwan w cieniu napięć: prezydent Lai i retoryka trwania”
„20 maja 2025 roku, z okazji pierwszej rocznicy objęcia urzędu, prezydent Tajwanu William Lai wygłosił przemówienie będące esencją jego politycznego credo od czasu objęcia urzędu: pokojowy rozwój spleciony ze wzmacnianiem obronności, innowacyjna gospodarka wsparta strategiczną suwerennością i otwartość na rozmowy z Pekinem, oczywiście na warunkach wzajemnego szacunku.”- pisze w komentarzu CSM dr Maciej...
Analiza CSM: „Prezydent Trump na Bliskim Wschodzie. Nowy ład liczony w kontraktach”
„Podczas czterodniowej wizyty na Bliskim Wschodzie – od 13 do 16 maja 2025 r. – Donald Trump zawarł bezprecedensowe porozumienia handlowe o łącznej wartości przekraczającej 2 biliony dolarów (gwoli precyzji to 2.000.000.000.000, czyli 2×1012 dolarów). Wśród nich znalazły się m.in. pozyskanie deklaracji Arabii Saudyjskiej co do inwestycji w USA w wysokości 600 miliardów dolarów, umowa o wymianie...
Komentarz CSM: „Morze Południowochińskie – jak Pekin rozgrywa słabość krajów regionu”
„Incydent wokół Sandy Cay w kwietniu 2025 roku mógłby wydawać się nieistotnym epizodem – flagą zatkniętą na piaskowej łasze wielkości placu zabaw. Ale w tej drobnej geograficznie sprawie, pozornie peryferyjnej, koncentruje się cała bezwładność globalnego systemubezpieczeństwa morskiego, a także trudność Zachodu i państw ASEAN w reagowaniu na to, co Pekin czyni od lat z...
Komentarz CSM: „Relacje Indie – Afganistan. Nowy etap?”
„W połowie maja 2025 roku ministrowie spraw zagranicznych Indii i Afganistanu rozmawiali przez telefon, m.in. o zamachu terrorystycznym w Kaszmirze. Zostało to odebrane jako sygnał pragmatycznego podejścia Delhi do rządu talibów oraz gotowość do prowadzenia selektywnej współpracy. Czas pokaże, czy to chwilowy manewr dyplomatyczny, czy też początek nowego rozdziału w relacjach bilateralnych,...
Komentarz CSM: „Indie i Pakistan: nierozstrzygnięty konflikt”
„W pierwszej dekadzie maja 2025 roku świat po raz kolejny obserwował gwałtowny wzrost napięć między Indiami a Pakistanem, wywołany zamachem terrorystycznym w Kaszmirze. Oba kraje, dysponujące arsenałami nuklearnymi, znalazły się na granicy wojny. Eskalacja militarna, obejmująca naloty, starcia powietrzne, ostrzał artyleryjski i rakietowy, została zatrzymana dzięki wielostronnym wysiłkom mediacyjnym, w które...
Analiza CSM: „RAPORT PENTAGONU O CHIŃSKICH SIŁACH ZBROJNYCH – WNIOSKI”
„Liczby nie kłamią – Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza (PLA) to obecnie największa siła zbrojna na świecie, a ciągła transformacja w stronę większej elastyczności i zaawansowania technologicznego z roku na rok zwiększa jej potencjał bojowy.”- pisze w analizie CSM dr Ewa Fronczak, amerykanista i doktor nauk o bezpieczeństwie. Wykładowca Akademii Sztuki Wojennej i...
Komentarz CSM: „Kaszmir w ogniu. Czy Indie i Pakistan rozpoczną wojnę?”
„W nocy z 6 na 7 maja indyjskie siły powietrzne przeprowadziły naloty na cele w pakistańskim Pendżabie i części Kaszmiru. Była to odpowiedź Indii na zamach terrorystyczny w Pahalgam, w którym 22 kwietnia zginęło 28 turystów, w większości obywateli Indii.”- pisze Piotr Opaliński, dyplomata, ekspert CSM, orientalista, członek Obserwatorium Azjatyckiego przy CSM. Od 1991 roku pracownik...
Analiza CSM: „USA – Iran: nowe rozdanie”
„Pod koniec marca prezydent Donald Trump podjął kolejną spektakularną inicjatywę dyplomatyczną, zwracając się do prezydenta Władimira Putina z prośbą o mediację w rozmowach z Iranem. Miałyby one objąć przede wszystkim kwestie programu jądrowego, ale teższeroko rozumianą „sytuację w regionie”. Oznacza to nie tylko próbę wpłynięcia na sam Iran, ale też...
Analiza CSM: „Indie – Pakistan: Eskalacja napięć po zamachu w Pahalgam”
„Kwietniowy atak terrorystyczny w Pahalgam stał się zapalnikiem ponownej fali napięć między Indiami a Pakistanem. Odsłonił nie tylko kruchość wzajemnych relacji, ale także trwałą naturę nierozwiązanego od dekad sporu o Kaszmir, który wciąż wpływa na sytuację w regionie.”- pisze w analizie CSM Piotr Opaliński, dyplomata, ekspert CSM, orientalista, członek Obserwatorium Azjatyckiego przy...
Analiza CSM: „Co dalej z Pax Americana?”
„Trzydziesty piąty prezydent USA John F. Kennedy powiedział kiedyś, że Ameryka jest gotowa „zapłacić każdą cenę, znieść każdy ciężar, zmierzyć się z każdym przeciwieństwem, wesprzeć każdego przyjaciela, przeciwstawić się każdemu wrogowi, aby zapewnić przetrwanie i sukces wolności”. Czterdziesty siódmy prezydent USA Donald Trump wydaje się mieć odmienny pogląd na rolę...
Analiza CSM: „Relacje Białoruś – Pakistan. Wizyta premiera Sharifa w Mińsku”
„W kwietniu 2025 roku premier Pakistanu Shahbaz Sharif odwiedził Białoruś. Porozumienia podpisane w Mińsku podkreślają priorytetowe znaczenie współpracy gospodarczej, technologicznej i kadrowej obu krajów. To także jeden z coraz liczniejszych przykładów dążenia mniejszych państw do poszukiwania alternatywnych ścieżek współpracy międzynarodowej w dobie rywalizacji mocarstw.”- pisze w Analizie CSM Piotr Opaliński, Polski...