Analizy

„Większe zaangażowanie Indii w Afganistanie i konsekwentne dążenie do rozwoju współpracy z Iranem i państwami Azji Centralnej to część szerszej strategii tego państwa w celu równoważenia otoczenia geopolitycznego, coraz silniej kształtowanego przez rosnącą potęgę Chin. Zwrot na Zachód staje się narzędziem przełamywania asymetrii i odpowiedzią na chińskie działania odbierane jako...

„Chińczycy patrzą na Europę z perspektywy cywilizacji starszej o kilka tysięcy lat. Widzą Stary Kontynent głównie jako pojemny rynek i część układu globalnych przetargów. Tymczasem Europa jest wspólnotą polityczną bez jednego centrum, opartą na procedurach i prawie, a nie na woli. To jednak dopiero powierzchnia sporu — głębsze nieporozumienie wyrasta z odmiennych pojęć ładu i procesu.”- pisze...

„11 listopada w Iraku odbyły się wybory parlamentarne. O 329 miejsc ubiegała się rekordowa liczba ponad 8 tys. kandydatów. Głosowanie nie wyłoniło jednoznacznego zwycięzcy, choć o sukcesie mogą mówić przede wszystkim siły proirańskie. W powstałym układzie politycznym będzie bardzo trudno sformować stabilny rząd, a to jest niezbędnym warunkiem dalszego rozwoju tego...

„Raport „Profilowanie Odporności krajów Europy wobec Chin” jest jednym z najpełniejszych opracowań poświęconych relacjom Europy z Chinami. Autorzy stawiają przed sobą zadanie karkołomne: zmierzyć coś, co z natury wymyka się pomiarowi — odporność państw europejskich na wpływy polityczne, gospodarcze, technologiczne i poznawcze płynące z Pekinu.” – pisze w analizie CSM...

„6 listopada 2025 r. Pekin ogłosił wizytę króla Tajlandii Maha Vajiralongkorna (Ramy X). Analiza komunikatów wskazuje, że Chiny rezygnują z twardych narzędzi nacisku na rzecz rytuału, symbolu i kulturowego języka lojalności. To test nowego modelu budowania wpływów. Na przykładzie Tajlandii Pekin pokazuje, że potrafi tworzyć zależności bez dominacji, a lojalność bez przymusu....

„Dotychczasowe decyzje administracji Prezydenta Trumpa wobec Afryki Subsaharyjskiej zdają się wskazywać na jeden szerszy strategiczny cel – wzmocnienie pozycji i wpływów USA w regionie poprzez zapewnienie dostępu do kluczowych surowców mineralnych, zwiększenie amerykańskich inwestycji, pogłębienie wymiany handlowej oraz przeciwdziałanie chińskim wpływom. Podobnie jak w innych przypadkach, Biały Dom postawił na transakcyjność,...

„IV Plenum Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin (20 – 23 października b.r.) nie zakończyło się przełomowymi decyzjami. Przyniosło jednak coś trudniejszego do uchwycenia: zmianę tonu. W oficjalnym komunikacie słowo bezpieczeństwo pada dwadzieścia siedem razy, słowo innowacja — trzy. To proporcja, która mówi wszystko. Chiny nie komunikują już przyszłości w kategoriach wzrostu, ale w kategoriach przetrwania....

„W ostatnich miesiącach negocjacje między Komisją Europejską a rządem Indii w sprawie Porozumienia o Wolnym Handlu wyraźnie nabrały tempa. Czynnikiem, który ożywił toczące się od prawie 20 lat rozmowy jest prezydent Donald Trump i jego polityka nakładania taryf na większość krajów świata. Zarówno w Brukseli oraz stolicach państw członkowskich UE, jak...

„26 października Demokratyczna Republika Timoru Wschodniego została jedenastym państwem członkowskim Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej. To historyczny moment dla kraju, który ze względu na swoje strategiczne położenie na kluczowych szlakach morskich między Oceanem Indyjskim i Pacyfikiem oraz między Azją i Australią, zawsze był w centrum uwagi mocarstw kolonialnych, regionalnych i globalnych.”- pisze w analizie...

„Metale ziem rzadkich przestały być jedynie surowcami przemysłowymi – stały się kartą przetargową w globalnej rywalizacji gospodarczo- technologicznej między Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Ich znaczenie wynika z kluczowej roli w przemyśle obronnym, elektronice, energetyce odnawialnej i nowoczesnych technologiach transportowych. Mniejsze kraje, które nimi dysponują, zyskują na znaczeniu, tak jak obecnie Pakistan.”- pisze w analizie CSM Piotr...

„28 września w Republice Mołdawii odbyły się wybory parlamentarne. Zdecydowane zwycięstwo odniosła prozachodnia Partia Akcji i Solidarności (Partidul Acțiune și Solidaritate – PAS), która uzyskała ponad połowę głosów i może kontynuować samodzielne rządy. Dlaczego, pomimo rosyjskich prób wpływania na opinię publiczną, społeczeństwo nie zagłosowało na partie prorosyjskie? Jaka przyszłość czeka Republikę...

„Narzucenie przez prezydenta USA, Donalda Trumpa wysokich ceł na handel z większością świata skłoniło państwa ASEAN do szukania alternatyw strategicznych i handlowych, takich jak Szanghajska Organizacja Współpracy (SCO) i BRICS. Na tym tle, w cieniu rywalizacji USA–Chiny i napięć na Morzu Południowochińskim, Laos dołączył 1 września jako obserwator do SCO,...

„Porozumienie Obronne, podpisane 17 września przez Arabię Saudyjską i Pakistan, to kolejny sygnał erozji Pax Americana na rzecz postępującej wielobiegunowości świata. Ogranicza monopol Stanów Zjednoczonych na gwarantowanie bezpieczeństwa krajom Zatoki Perskiej. Rijad, zachowując więzi z Waszyngtonem, rozwija równolegle alternatywne filary bezpieczeństwa – współpracę gospodarczą z Chinami i wojskową z Pakistanem – sygnalizując gotowość do...

„Rosyjska agresja na Ukrainę i nasilające się geostrategiczne rozdygotanie świata, przyspieszyły radykalne zmiany w europejskiej strategii rozwoju i politykach kreujących konkurencyjność gospodarczą Unii Europejskiej, silnie powiązaną z rozbudową jej potencjału obronnego. Konkurencyjność stała się dla Europy najwyższym priorytetem zarówno w kontekście naszego rynku wewnętrznego, jak i geopolitycznej roli w świecie.”-...

„W wyścigu supermocarstw w kosmosie Stany Zjednoczone wciąż mają przewagę pod względem rakiet, w robotyce planetarnej i sektorze komercyjnym, ale Chiny bardzo szybko niwelują dystans w obserwacji Ziemi, konstelacjach LEO i programie księżycowym. Według najnowszych ocen, erozja amerykańskiego przywództwa w przestrzeni kosmicznej może nastąpić w ciągu najbliższych pięciu lat.”- pisze w analizie CSM dr Ewa Fronczak, amerykanista...

„24 lipca w Pekinie odbył się jednodniowy szczyt Unii Europejskiej i Chińskiej Republiki Ludowej. W kontekście coraz bardziej napiętych i rozbieżnych relacji, utrzymanie formatu spotkania – nawet jeśli pozbawionego treści – okazało się warte wysiłku zarówno dla Brukseli, jak i dla Pekinu. Zerwanie kruchego mechanizmu dialogu byłoby jeszcze bardziej kosztowne...

„Azja Centralna, od ponad stulecia postrzegana jako arena zmagań zewnętrznych mocarstw, a w czasach zimnej wojny zamknięta w strukturach ZSRR, dziś coraz wyraźniej formułuje własną agendę strategiczną. Państwa regionu prowadzą politykę wielowektorową, balansując wpływy i rozwijając sieć partnerstw, obejmującą zarówno globalnych graczy. jak i aktorów regionalnych.”- pisze w analizie CSM Piotr...

„Gdy w lutym 2025 roku DeepSeek-R1 zadebiutował na konferencji w Hangzhou, atmosfera była elektryzująca, ale z nutą zaniepokojenia. Z jednej strony dochodziły głośne okrzyki zachwytu nad możliwościami, jakie otwierał przed programistami i firmami; z drugiej – zapanowała nerwowość na giełdach notujących zachodnie technologiczne spółki, z trzeciej – eksperci obawiali się,...

„W maju 2025 roku doszło do najpoważniejszej od 1999 roku konfrontacji zbrojnej między Indiami a Pakistanem. Oba państwa dysponują bronią nuklearną, a skutki ewentualnej wojny między nimi miałyby znaczenie globalne.”- pisze w analizie CSM Piotr Opaliński, dyplomata, ekspert CSM, orientalista, członek Obserwatorium Azjatyckiego przy CSM. Od 1991 roku pracownik polskich placówek zagranicznych w...

„21 maja 2025 r. w Pekinie odbyło się nieformalne, trójstronne spotkanie ministrów spraw zagranicznych Chin (Wang Yi), Pakistanu (Ishaq Dar) oraz Afganistanu (Amir Khan Muttaqi). Celem tej chińskiej inicjatywy było złagodzenie napięć między Islamabadem a Kabulem, które nasiliły się po deportacji – od 1 kwietnia 2025 r. – ponad 84 tysięcy Afgańczyków z...